Bij de zelfredzaamheid van ouderen denken we meestal heel verschillende dingen. Zaken als zelf boodschappen doen, zelf wassen en aankleden, of het zelfstandig koken van je maaltijden. Echter deze dingen zijn slechts een topje van de ijsberg waar ouderen tegenaan lopen als ze zelfstandig blijven wonen.
De uitdaging van de ochtend.
Laten we een denkbeeldige ochtend nemen in het dagelijks leven van een 92-jarige.de dag begint met het op tijd opstaan want dat hoort, dan vergt het simpel opstaan en naar de badkamer lopen al de nodige obstakels. De pantoffels moeten gemakkelijk aan te krijgen zijn, maar ook weer niet te los zitten in verband met uitglij gevaar. Dan het opstaan zelf, met behulp van de rollator (indien aanwezig), is al een hele uitputtingsslag. dan op naar de badkamer, waar slipgevaar op de loer ligt, al heeft de douche een aantal handgrepen en een douchestoel. Het opendraaien van de thermostaatkraan kost veel moeite als je handen gevoelloos en minder sterk zijn o.k. de douche gehad, dan aankleden. Weer een nieuwe uitdaging waar de nodige tijd en energie in gaan zitten. Ondanks de aankleedhulpen die er zijn is het een heftige lichamelijke inspanning. Als deze beproeving volbracht is is de tijd voor een welverdiend kopje thee en een boterham. Deze kleine beschrijving van het ochtendritueel toont wel aan dat je zelfredzaamheid als je ouder bent vooral veel tijd en doorzettingsvermogen vereist.
De overheid en ouderen
De overheid wil graag dat ouderen tot op hoge leeftijd zelfstandig blijven wonen, en zoals te verwachten, ook de meeste ouderen vinden dit zeer wenselijk. De faciliteiten die hiervoor nodig zijn vergen echter nog heel veel investering van de ouderen zelf in enorm veel kleine en grote voorzieningen die de zelfredzaamheid van diezelfde ouderen mogelijk kunnen maken. De WMO en de uitvoering hiervan is nog erg ondoorzichtig en willekeurig. Elke gemeente mag zelf beslissen hoe deze wet wordt uitgevoerd en we zien veel verschillen in interpretatie van de wet. Het zou dan ook zeer wenselijk zijn als de zelfredzaamheid van deze steeds groter wordende groep hoog op de agenda zou staan van zowel de mensen die verantwoordelijk zijn voor de ouderen in hun gemeentes, als op de agenda van politici in het Haagse.
Zelfredzaamheid en misvattingen.
En dan niet de uitvoering van de eventueel te nemen maatregelen en de daaruit vloeiende hulp laten uitvoeren door ambtenaren die zich totaal niet kunnen inleven in de groep mensen waarvoor de maatregelen bedoeld zijn. De voorbeelden van ongeïnteresseerde ambtenaren wier enige streven is om een formulier in te vullen en dan aan de hand van deze formulieren de WMO zo strikt mogelijk uit te voeren zijn legio. De bijna lachwekkende vragen die onze denkbeeldige oudere te verwerken kreeg: “Waarom moet u naar buiten, uitgezonderd de keer dat u 1 x per week boodschappen gaat doen met uw dochter?”.”Als u nog kunt bukken om iets op te rapen, waarom heeft u dan hulp in de huishouding nodig?” Natuurlijk is dit te triest voor woorden en doet dit geen recht aan het respect wat wij allen moeten hebben voor de ouderen in onze samenleving.